Ο ένας στους δέκα εργαζόμενους παίρνει αναρρωτική λόγω κατάθλιψης

ΒΡΥΞΕΛΛΕΣ, 1η Οκτωβρίου 2012 – Ένας στους δέκα εργαζομένους που συμμετείχαν στην έρευνα στην Ευρώπη έχει πάρει άδεια από την εργασία του λόγω κατάθλιψης, ενώ χάνει κατά μέσο όρο 36 ημέρες εργασίας ανά επεισόδιο κατάθλιψης, σύμφωνα με νέα έρευνα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό για την Κατάθλιψη. Αυτό μεταφράζεται σε περισσότερες από 21.000 ημέρες χαμένου χρόνου εργασίας σε αυτήν την ομάδα ανθρώπων. Ωστόσο, παρά το μέγεθος του προβλήματος, σχεδόν ένα στα τρία διευθυντικά στελέχη ανέφεραν ότι δεν διέθεταν επίσημη υποστήριξη ή πόρους για να διαχειριστούν τους υπαλλήλους που έχουν κατάθλιψη, ενώ ποσοστό 43% ζήτησε καλύτερες πολιτικές και νομοθεσία για την προστασία των υπαλλήλων.

Σχολιάζοντας τα αποτελέσματα, ο ευρωβουλευτής Stephen Hughes ανέφερε.
«Η κατάθλιψη στον εργασιακό χώρο αποτελεί εργασιακή και κοινωνική πρόκληση, η οποία προκαλεί σοβαρά προβλήματα και απαιτεί την προσοχή και τη δράση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η ένταξη της κατάθλιψης εντός του εργασιακού χώρου στη νέα Στρατηγική της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για την Υγεία και την Ασφάλεια στην Εργασία, που υποστηρίζεται στα επόμενα δύο έτη με νομοθετική δράση, θα αποτελούσε εξαιρετική πρόοδο ως προς την αποτελεσματικότερη προστασία των εργαζομένων της Ευρώπης, συμβάλλοντας τελικά στην οικονομική και κοινωνική ευημερία».

Η κατάθλιψη αποτελεί το κύριο πρόβλημα στον τομέα της ψυχικής υγείας ανθρώπων σε παραγωγική ηλικία, καθώς πάνω από 30 εκατομμύρια Ευρωπαίοι πολίτες θα παρουσιάσουν κατάθλιψη σε κάποια φάση της ζωής τους.¹ Η έρευνα IDEA (Impact of Depression in the Workplace in Europe Audit – Επιπτώσεις της Κατάθλιψης στον Εργασιακό Χώρο στην Ευρώπη) διεξήχθη σε πάνω από 7.000 άτομα στην Ευρώπη και κατέδειξε ότι το 20% των συμμετεχόντων έχει διαγνωσθεί με κατάθλιψη σε κάποια χρονική στιγμή.Το υψηλότερο ποσοστό ήταν στο Ηνωμένο Βασίλειο (26%) και το χαμηλότερο στην Ιταλία (12%). Μεταξύ των εργαζομένων που πάσχουν από κατάθλιψη, οι εργαζόμενοι στη Γερμανία (61%), τη Δανία (60%), και το Ηνωμένο Βασίλειο (58%) ήταν εκείνοι που είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να πάρουν άδεια λόγω της κατάθλιψής τους, ενώ τις λιγότερες πιθανότητες είχαν οι εργαζόμενοι στην Τουρκία (25%). 

Το κόστος για την κατάθλιψη υπολογίστηκε στα €92 δισεκατομμύρια το 2010 στην ΕΕενώ πάνω από το 50% του συνολικού κόστους που σχετίζεται με την κατάθλιψη προκύπτει από τις περιπτώσεις μείωσης της παραγωγικότητας λόγω συστηματικής απουσίας από την εργασία (αναρρωτική άδεια) και από τις περιπτώσεις συστηματικής μη αποδοτικής παρουσίας στην εργασία (παρουσία στην εργασία παρά την ασθένεια).¹Στην έρευνα IDEA ο μέσος αριθμός ημερών αναρρωτικής άδειας κατά το τελευταίο επεισόδιο κατάθλιψης ήταν 36 ημέρες, με τη Γερμανία και το Ηνωμένο Βασίλειο να έχουν το μεγαλύτερο αριθμό (41 ημέρες) και την Ιταλία να έχει το μικρότερο (23 ημέρες). 

Παρά τα υψηλά ποσοστά συστηματικής απουσίας από την εργασία λόγω της κατάθλιψης, ένας στους τέσσερις ανθρώπους δήλωσε ότι δεν ανέφερε στον εργοδότη του ότι υπέφερε από κατάθλιψη. Από αυτούς, ένας στους τρεις ανέφερε ότι αισθάνθηκε ότι θα διακινδύνευε τη θέση εργασίας του στο πλαίσιο της τρέχουσας κατάστασης της οικονομίας.

Τα γνωστικά συμπτώματα της κατάθλιψης (δυσκολίες συγκέντρωσης, αναποφασιστικότητα ή/και προβλήματα μνήμης) επηρεάζουν αρνητικά τον τρόπο εργασίας και την παραγωγικότητα, ² ενώ παρατηρούνται σε ποσοστό 94% στη διάρκεια ενός επεισοδίου κατάθλιψης.³ Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι η αναγνώριση των συμπτωμάτων αυτών είναι χαμηλή: όταν ζητήθηκε να αναγνωριστούν τα συμπτώματα της κατάθλιψης, μόνο το 33% ανέφερε τα προβλήματα μνήμης, το 44% τη δυσκολία λήψης αποφάσεων και το 57% τα προβλήματα συγκέντρωσης. Αντίθετα, το 88% αναγνώρισε την έλλειψη διάθεσης ή τη θλίψη ως σύμπτωμα της κατάθλιψης. 

Μεταξύ των διευθυντικών στελεχών που συμμετείχαν στην έρευνα, περίπου ο ένας στους τρεις ανέφερε ότι δεν υπήρχε κανένας επίσημος φορέας υποστήριξης για να βοηθήσει στην αντιμετώπιση της κατάθλιψης των υπαλλήλων. Η υψηλότερη έλλειψη υποστήριξης ήταν στη Γερμανία (44%) και η χαμηλότερη στην Τουρκία (10%). Τα διευθυντικά στελέχη στο Ηνωμένο Βασίλειο (55%) είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να λάβουν υποστήριξη από το τμήμα ανθρώπινων πόρων της εταιρείας τους, ενώ τα διευθυντικά στελέχη στην Τουρκία είχαν μεγαλύτερες πιθανότητες να λάβουν υποστήριξη από έναν ιατρό (79%).

Όταν ρωτήθηκαν τι χρειάζεται για την υποστήριξη των υπαλλήλων με κατάθλιψη στο εργασιακό χώρο, τα διευθυντικά στελέχη συχνότερα ζήτησαν περισσότερες συμβουλευτικές υπηρεσίες και καλύτερη νομοθεσία και πολιτικές. Στην Τουρκία τα διευθυντικά στελέχη στο μεγαλύτερο ποσοστό ζήτησαν καλύτερη νομοθεσία (55%) και κατάρτιση για όλους τους υπαλλήλους (63%).Τα διευθυντικά στελέχη στο Ηνωμένο Βασίλειο και την Τουρκία ήθελαν καλύτερες συμβουλευτικές υπηρεσίες (56% και 53%), ενώ τα διευθυντικά στελέχη στη Γερμανία έδωσαν προτεραιότητα στην κατάρτιση των άμεσων προϊσταμένων (53%). 

Ο Δρ. Vincenzo Costigliola, Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για την Κατάθλιψη δήλωσε ότι «Τα αποτελέσματα της έρευνας IDEA δείχνουν ότι πρέπει να γίνουν πολλά για να αυξηθεί η ευαισθητοποίηση του κόσμου και η υποστήριξη των υπαλλήλων και των εργοδοτών όσον αφορά στη διάγνωση και τη διαχείριση της κατάθλιψης στον εργασιακό χώρο. Ζητάμε από τους υπεύθυνους διαμόρφωσηςπολιτικών να εξετάσουν τον αντίκτυπο της κατάθλιψης στο εργατικό δυναμικό και να διαμορφώσουν το κατάλληλο νομοθετικό πλαίσιο για την κατάθλιψη και την ασφάλεια των εργαζομένων στον εργασιακό χώρο».

Τα πλήρη αποτελέσματα της έρευνας IDEA θα δημοσιευτούν το 2013.

Παραπομπές

1.Olesen, et al. Eur J Neurology. 2012; 19:155-162.

2.Greer TL et al. CNS Drugs 2010; 24(4):267-284

3.Conradi HJ, Ormel J,de Jonge P. Psychol Med. 2011; 41:1165–1174

 Η ταυτότητα της έρευνας

Η έρευνα διεξήχθη με χρήση του διαδικτυακού μοντέλου έρευνας της Ipsos MORI, από την Πέμπτη 30 Αυγούστου έως την Τετάρτη 19 Σεπτεμβρίου 2012. Εφτά χιλιάδες εξήντα πέντε (7.065) άτομα ηλικίας 16-64 ετών που είτε είναι εργαζόμενοι και διευθυντές ή ήταν εργαζόμενοι και διευθυντές τους τελευταίους 12 μήνες υποβλήθηκαν σε ερωτήσεις διαδικτυακά, σε ολόκληρη την Ευρώπη. Τα αποτελέσματα σταθμίστηκαν ώστε να διασφαλίζεται ότι το δείγμα ήταν αντιπροσωπευτικό αυτού του προφίλ. Οι πλήρεις πίνακες στοιχείων είναι διαθέσιμοι κατόπιν αιτήσεως. Την έρευνα υποστήριξε με εκπαιδευτική επιχορήγηση η φαρμακευτική εταιρεία H. Lundbeck A/S.

Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός για την Κατάθλιψη (EDA)

Ο EDA είναι μία συμμαχία οργανώσεων, ασθενών, ερευνητών και επαγγελματιών υγείας από 17 χώρες της Ευρώπης. Την 1η Οκτωβρίου κάθε έτους, ο EDA οργανώνει την Ευρωπαϊκή Ημέρα Κατάθλιψης για να την ευαισθητοποίηση του κοινού σχετικά με την κατάθλιψη σε όλη την Ευρώπη. Το θέμα της φετινής εκστρατείας είναι «Κατάθλιψη και εργασιακός χώρος». Την 1η Οκτωβρίου, μία ομάδα διαμορφωτών πολιτικής και ενδιαφερομένων θα συνεδριάσουν στις Βρυξέλλες για τη συνέχιση συζητήσεων σχετικά με τον καλύτερο τρόπο αντιμετώπισης των επιπτώσεων της κατάθλιψης εντός του εργασιακού χώρου στην Ευρώπη. Αυτή η συνεδρίαση αποτελεί τη συνέχεια της Συζήτηση Στρογγυλής Τραπέζης για την Κατάθλιψη στον Εργασιακό Χώρο που διεξήχθη στις 5 Ιουνίου από τον Ευρωβουλευτής Stephen Hughes. Ο γενικός στόχος της συνεδρίασης είναι η εξασφάλιση δεσμευτικής νομοθεσίας από την ΕΕ για την κατάθλιψη στον εργασιακό χώρο.

Ο EDA υποστηρίζεται από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, το Διεθνή Επιστημονικό Οργανισμό και τις εταιρείες Centro Lombardo Recuperi Industriali, L.A. Nuova Stampa και H. Lundbeck A/S.