Σε κίνδυνο η βιωσιμότητα των φαρμακευτικών εταιριών

Ο διευθύνων σύμβουλος της Genesis Pharma, Κωνσταντίνος Ευριπίδης σε συνέντευξη του στην εφημερίδα «Ημερησία του Σαββάτου» επισημαίνει ότι απειλείται η βιωσιμότητα των φαρμακευτικών εταιριών που λειτουργούν στην Ελλάδα. Όπως υποστηρίζει ότι το καίριο πλήγμα στον κλάδο ήρθε από το «κούρεμα» των ομολόγων για την απομείωση του ελληνικού χρέους, με αποτέλεσμα να πλήττεται η βιωσιμότητα επιχειρήσεων που μέχρι πρότινος ήταν απολύτως υγιείς.

Το πλήρες κείμενο της συνέντευξης στον δημοσιογράφο Γιώργο Μανέττα έχει ως εξής:

Κύριε Ευριπίδη, ως αντιπρόεδρος του ΣΦΕΕ (Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων Ελλάδος) θα ήθελα να μου πείτε πόσο έχει επηρεάσει τις φαρμακευτικές εταιρείες αλλά και τη δική σας εταιρεία η αδυναμία των δημόσιων νοσοκομείων να ανταποκριθούν εγκαίρως στις υποχρεώσεις τους;

Οι καθυστερήσεις στις πληρωμές έχουν δημιουργήσει συνθήκες ασφυξίας στην αγορά και αποτελούν, δυστυχώς, μια παγιωμένη κατάσταση. Βιώνουμε τρομερά προβλήματα καθώς για τις πωλήσεις του 2011 και 2012 έχουμε εισπράξει ελάχιστα από τα νοσοκομεία και τον ΕΟΠΥΥ. Όμως το καίριο πλήγμα για τον κλάδο μας έρχεται από το πρόσφατο, εντελώς παράλογο και άδικο «κούρεμα» των ομολόγων, τα οποία αφενός μας δόθηκαν υποχρεωτικά για την αποπληρωμή των συσσωρευμένων χρεών της περιόδου 2007-2010 και σε καμία περίπτωση δεν αποτέλεσαν επενδυτική επιλογή και αφετέρου, παρά τις διαβεβαιώσεις για το αντίθετο, περιελήφθησαν τελικά στο PSI.

Αυτή τη στιγμή, αν δεν βρεθεί κάποια λύση με τα ομόλογα, το συνολικό κόστος για τις φαρμακευτικές επιχειρήσεις υπολογίζεται πάνω από 1 δισ. ευρώ. Σε αυτό συνυπολογίστε πως, τα τελευταία δύο χρόνια έχουμε υποστεί οριζόντιες μειώσεις τιμών και έκτακτες εισφορές, ενώ υπάρχουν ήδη τεράστιες καθυστερήσεις από τα νοσοκομεία και τον ΕΟΠΥΥ για τις οφειλές του 2010, 2011 και 2012. Η αγορά του φαρμάκου όπως καταλαβαίνετε αντιμετωπίζει πολύ μεγάλα προβλήματα και δεν θα ήταν υπερβολή να σας πω πως σε πολλές περιπτώσεις πλήττεται η βιωσιμότητα επιχειρήσεων που μέχρι πρότινος ήταν απολύτως υγιείς. 

Πρακτικά, εάν δεν βρεθεί λύση στο θέμα των ομολόγων, των καθυστερήσεων στις πληρωμές και αν δεν σταθεροποιηθεί το πλαίσιο μέσα στο οποίο λειτουργούμε, υπάρχει ορατός κίνδυνος συρρίκνωσης της αγοράς φαρμάκου, μείωσης των θέσεων εργασίας και βέβαια -το πιο σοβαρό απ' όλα- ελλείψεων σε φάρμακα. Χρειάζεται σοβαρή και άμεση αντιμετώπιση του προβλήματος του «κουρέματος» των ομολόγων από όλους τους εμπλεκόμενους φορείς -κράτος, τράπεζες, νοσοκομεία, ΕΟΠΥΥ- προκειμένου να αποκατασταθεί η ζημιά. Από την άλλη πλευρά ο φαρμακευτικός κλάδος είναι ιδιαιτέρως συνεπής προς τις υποχρεώσεις του. Ως κλάδος έχουμε τη μεγαλύτερη συμβολή στον περιορισμό των δαπανών υγείας, με μείωση της φαρμακευτικής δαπάνης πάνω από 2 δισ. ευρώ την τελευταία διετία.

Επιτρέψτε μου να σας δώσω το δικό μας παράδειγμα. Είμαστε μια αμιγώς ελληνική εταιρεία. Απασχολούμε περισσότερους από 200 εργαζόμενους, δραστηριοποιούμαστε σε 3 αγορές εκτός της Ελλάδας και θέλουμε να παραμείνουμε μια ισχυρή, υγιής εταιρεία με προοπτικές ανάπτυξης. Είμαστε μεταξύ των δύο πρώτων εταιρειών σε νοσοκομειακές πωλήσεις στη χώρα, με το ποσοστό των πωλήσεών μας προς τα δημόσια νοσοκομεία και το ΙΚΑ να φτάνει σήμερα το 55% του συνολικού τζίρου. Λόγω της ιδιαιτερότητας των προϊόντων μας, τα οποία είναι αφενός υψηλής αξίας και αφετέρου προορίζονται αποκλειστικά για νοσοκομειακή χρήση, για τα συσσωρευμένα χρέη των νοσοκομείων λάβαμε το 2010 ομόλογα ελληνικού δημοσίου ποσού 266 εκατ. ευρώ. Μετά την υπαγωγή των ομολόγων μας στο πρόγραμμα ανταλλαγής ομολόγων αντιλαμβάνεστε ότι η ζημιά για εμάς είναι τεράστια.

Υπό αυτές τις συνθήκες, ποια στρατηγική θα ακολουθήσει η Genesis Pharma για να αντεπεξέλθει;

Η τρέχουσα οικονομική συγκυρία, όπως σας εξήγησα, μας έχει επηρεάσει πολύ. Όμως εξακολουθούμε να προσπαθούμε συστηματικά προκειμένου να ενισχύσουμε τη δυναμική μας, χωρίς να περικόψουμε τίποτα από όσα μάς είναι σημαντικά ώστε να αξιοποιήσουμε ευκαιρίες και να παραμείνουμε δυνατοί και ανταγωνιστικοί μετά την κρίση που κάποια στιγμή θα ξεπεραστεί. Έχουμε περιορίσει τα έξοδά μας σε διάφορους τομείς, όμως την ίδια στιγμή έχουμε διατηρήσει το ανθρώπινο δυναμικό μας. Συνεχίζουμε επίσης να αξιολογούμε διαρκώς τις ευκαιρίες για νέες συνεργασίες και για νέα προϊόντα.

Σε μια περίοδο που όλοι μιλούν για ανάταξη της ελληνικής οικονομίας, ποιο ρόλο μπορεί να παίξει ο εγχώριος φαρμακευτικός κλάδος σε αυτήν την προσπάθεια;

Ο φαρμακευτικός κλάδος αποτελεί ήδη ένα κλάδο πνοής για την οικονομία. Λειτουργεί με υψηλούς ρυθμούς παραγωγικότητας, επενδύει στην καινοτομία και την έρευνα, έχει σημαντική εξαγωγική δράση σε όλο τον κόσμο, αποτελεί ζωτικό παράγοντα για την απασχόληση, επενδύει ουσιαστικά σε δομές και δράσεις εταιρικής υπευθυνότητας. Υπάρχουν βέβαια περιθώρια ανάπτυξης. Θεωρώ, για παράδειγμα, πως η χώρα μας συγκεντρώνει αρκετές προϋποθέσεις ώστε να αποκτήσει κομβικό ρόλο σε κλινικές μελέτες στα Βαλκάνια. Ήδη, σήμερα οι φαρμακευτικές επενδύουν στο κομμάτι αυτό, αν όμως η πολιτεία δημιουργήσει ευνοϊκότερο πλαίσιο σας διαβεβαιώνω πως θα υπήρχε μεγάλο επενδυτικό ενδιαφέρον με πολλαπλά οφέλη. Μόνο η ένταξή μας στις χώρες που γίνονται παγκόσμιες μελέτες θα αποτελούσε ευκαιρία να αξιοποιήσουμε τα νοσοκομεία, τα ερευνητικά κέντρα, τα πανεπιστήμια και το άριστο επιστημονικό προσωπικό που διαθέτουμε, φέρνοντας στη χώρα έσοδα πάνω από 200 εκατ. ευρώ το χρόνο. Προκειμένου να επιτευχθεί κάτι τέτοιο είναι απαραίτητο ένα ενιαίο, σαφές, απαλλαγμένο από γραφειοκρατικές διαδικασίες και σταθερό θεσμικό πλαίσιο. Επιβάλλεται επίσης να καθοριστεί ο τρόπος συνεργασίας του ιδιωτικού τομέα με τα πανεπιστήμια που μπορούν να πραγματοποιήσουν πρωτογενή έρευνα και τα νοσηλευτικά ιδρύματα που μπορούν να διεξάγουν κλινικές έρευνες. Σημαντικά θα ήταν τέλος φορολογικά κίνητρα για προσέλκυση νέων επενδύσεων αλλά και προστασία των νέων πατεντών, όπως έχουν κάνει η Αγγλία, το Βέλγιο, η Ολλανδία και η Ισπανία.

Ποιες αλλαγές πρέπει να κάνει η επόμενη κυβέρνηση για να βελτιώσει το επιχειρηματικό περιβάλλον στη χώρα;

Η νέα κυβέρνηση πρέπει να δώσει όραμα και προοπτική στον ελληνικό λαό. Για να γίνει αυτό είναι απαραίτητο να δημιουργήσουμε πιο στέρεες και υγιείς βάσεις για το μέλλον και στο δημόσιο και στον ιδιωτικό τομέα. Η κατάσταση στην οποία έχουμε βρεθεί αποτελεί και μια ευκαιρία για ουσιαστικές διορθώσεις χρόνιων παθογενειών. Η καταπολέμηση της διαφθοράς, η μείωση του δημόσιου τομέα παράλληλα με τον εξορθολογισμό των δαπανών του, η μείωση της γραφειοκρατίας και η διαμόρφωση σταθερού φορολογικού πλαισίου, θεωρώ πως θα πρέπει να τεθούν σε προτεραιότητα.

Πώς σχολιάζετε το αποτέλεσμα των εκλογών της 6ης Mαΐου;

H συρρίκνωση της δύναμης των δύο μεγάλων κομμάτων ήταν κάτι αναμενόμενο, όμως ομολογώ πως τελικά δεν περίμενα τόσο χαμηλό ποσοστό. Aπό σήμερα είναι σημαντικό να υπάρξει κυβέρνηση ευρείας αποδοχής, ικανή να κρατήσει την Eλλάδα στην Eυρώπη και το ευρώ, με πρωθυπουργό κοινής αποδοχής, που θα μπορούσε να είναι και μη πολιτικό πρόσωπο. O πρωταρχικός στόχος είναι η σταθεροποίηση της χώρας και της οικονομίας με παράλληλη επάνοδο σε συνθήκες ανάπτυξης.

Η ηλεκτρονική συνταγογράφηση θεωρείται ένα σημαντικό βήμα για τη μείωση της φαρμακευτικής σπατάλης. Ποια είναι η θέση σας;

Είναι πράγματι ένα πολύ σημαντικό βήμα και είναι κάτι που ως Σύνδεσμος Φαρμακευτικών Επιχειρήσεων ζητούσαμε επιμόνως, γιατί θεωρούμε πως αποτελεί βασική προϋπόθεση για το νοικοκύρεμα των δαπανών, τον έλεγχο της υπερσυνταγογράφησης και των πλαστών συνταγών. Όμως, προκειμένου το σύστημα να μπορέσει να λειτουργήσει ομαλά και να αποφέρει το επιθυμητό όφελος είναι εξαιρετικά σημαντικό να προχωρήσει η μηχανοργάνωση σε όλους τους εμπλεκόμενους φορείς υγείας, σε όλα τα στάδια.